Aktualności

  Idea powołania organizacji przedsiębiorców dostrzegających znaczenie ochrony środowiska w swojej działalności wytwórczej i produkcyjnej zrodziła się w trakcie moich częstych rozmów, jakie jako poseł na Sejm RP i przewodniczący Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (1997-2001) prowadziłem z ówczesnym dyrektorem Głównego Instytutu Górnictwa, późniejszym senatorem Adamem Graczyńskim. To pod Jego kierownictwem przygotowano dokumenty rejestracyjne.
 

  W pierwszej dekadzie transformacji problemy degradacji środowiska należały do najważniejszych, chociaż nie zawsze znajdowało to odzwierciedlenie w działaniach praktycznych, między innymi ze względu na niski stan świadomości ekologicznej tak społeczeństwa, jak i przedsiębiorców. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych Polska należała do najbardziej zanieczyszczonych państw w Europie.
 

   Na wielu terenach, w tym Śląska i Zagłębia, mieliśmy do czynienia ze stanem katastrofy ekologicznej. Wynikało to między innymi ze specyfiki gospodarki nakazowo-rozdzielczej i przyjętego w Polsce modelu rozwoju społeczno-gospodarczego. Problemy ochrony środowiska nabierały charakteru politycznego, o czym świadczyły również obrady tak zwanego „podstolika ekologicznego” w ramach Okrągłego Stołu i przyjęte tam ustalenia będące podstawą I Polityki Ekologicznej Państwa.
 

   Formalna rejestracja Polskiej Izby Ekologii, w oparciu o ustawę o samorządzie gospodarczym, nastąpiła 23 listopada 1999 roku. W przyjętych dokumentach programowych, w tym w Statucie, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju, zdefiniowano stojące przed Izbą cele i zadania oraz sposoby ich realizacji. Nie miejsce tu na pisanie historii Izby. Trwają prace nad taką monografią. Chcę jedynie syntetycznie przypomnieć najważniejsze działania i dokonania podejmowane w okresie dwudziestu lat.
 

 

   Do najważniejszych inicjatyw Polskiej Izby Ekologii należy zaliczyć organizację, od osiemnastu lat, pod patronatem ministra środowiska, konkursu „Ekolaury PIE”, promującego najważniejsze dokonania na rzecz ochrony środowiska. Konkurs skierowany jest do przedsiębiorców, instytucji, samorządów i organizacji pozarządowych. W 18. dotychczasowych edycjach udział wzięło ponad 500 podmiotów, przyznano 190 „Ekolaurów” i ponad 150 wyróżnień.
 

   Izba, od 2016 roku, wraz z Fundacją na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii jest też organizatorem konkursu „TOPTEN. Kotły grzewcze na paliwa stałe”, promującego najbardziej efektywne energetycznie i jednocześnie najmniej obciążające środowisko urządzenia wytwarzające ciepło użytkowe z paliw stałych. Przy Izbie od 2012 roku działa Platforma Producentów Urządzeń Grzewczych na Paliwa Stałe.
 

   Polska Izba Ekologii może pochwalić się sporym dorobkiem wydawniczym: książek, poradników, informatorów, materiałów edukacyjnych i pokonferencyjnych, a przede wszystkim kwartalnikiem „Ekologia”, będącym ogólnopolskim, specjalistycznym czasopismem branży ochrony środowiska o charakterze popularno-naukowym. Na podkreślenie zasługuje fakt, że w skład Rady Programowej czasopisma wchodzą i publikują w nim swoje artykuły naukowcy i uznani eksperci z zakresu ochrony środowiska. Kwartalnik dostępny jest również w wersji elektronicznej.

   Polska Izba Ekologii organizuje też cieszące się dużym zainteresowaniem konferencje poświęcone aktualnym problemom ochrony środowiska,w tym gospodarce odpadami, ochronie powietrza i klimatu, gospodarce wodno-ściekowej, energooszczędności i ekoinnowacyjności czy bezpieczeństwu ekologicznemu. Na przestrzeni 20 lat zorganizowano kilkadziesiąt konferencji, szkoleń i warsztatów. Tylko w ostatnich latach zorganizowano, przy udziale wybitnych ekspertów, osiem konferencji, w tym także – w ramach wydarzeń towarzyszących COP24 – konferencję poświęconą ochronie powietrza w kontekście zmian klimatycznych. Opublikowano materiały pokonferencyjne, w tym podsumowanie i wnioski.

    Polska Izba Ekologii współpracuje z ministerstwami, parlamentarnymi komisjami środowiska, samorządami, funduszami ochrony środowiska, organizacjami pozarządowymi. Opiniuje programy, polityki i akty prawne.
 

   Aktualnie Izba, w oparciu o stosowne porozumienia, współpracuje z dziewięcioma uczelniami wyższymi kształcącymi w specjalnościach obejmujących ochronę środowiska, instytutami naukowo-badawczymi oraz wieloma stowarzyszeniami i fundacjami.

   Od 2002 roku Polska Izba Ekologii powołuje ekspertów, specjalistów prawa ochrony środowiska, ochrony powietrza, gospodarki odpadami, gospodarki wodno-ściekowej, ochrony przed hałasem i wibracjami, ocen oddziaływania na środowisko, zarządzania projektami ekologicznymi.
 

   W 2014 roku Polska Izba Ekologii, stosownie do art. 25 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, zawarła Porozumienie z Marszałkiem Województwa Śląskiego w zakresie utworzenia i utrzymania systemu zbierania, transportu, odzysku, w tym recyklingu lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych powstałych z opakowań wielomateriałowych oraz z opakowań po środkach niebezpiecznych.

   Od 2015 roku nadawane są przez Radę Izby Medale za zasługi dla zrównoważonego rozwoju. Otrzymują je osoby fizyczne, organizacje i instytucje, jednostki samorządu terytorialnego, organizacje społeczne i zawodowe, które swoją działalnością przyczyniają się do znacznej poprawy stanu środowiska naturalnego.

   Polska Izba Ekologii była i jest partnerem i patronem wielu projektów oraz przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska. Występuje z wnioskami o odznaczenia i wyróżnienia osób fizycznych, instytucji i organizacji. Sama za swoją działalność była wielokrotnie nagradzana i wyróżniana, w tym Złotą Odznaką „Zasłużony dla województwa śląskiego’’ i wielokrotnie nagradzana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
 

   Doceniając znaczenie nowoczesnych środków masowego komunikowania, Izba posiada własną stronę internetową i jest aktywna w mediach społecznościowych.

   W okresie dwudziestu lat działalności przy Izbie powstało znaczące środowisko, dla którego sprawy ekologii i zrównoważonego rozwoju należą do priorytetów, dzięki któremu następuje postęp w ochronie środowiska. Obecnie członkami Izby jest 125 podmiotów. Na pogłębione oceny dorobku Polskiej Izby Ekologii przyjdzie czas. Dzisiaj można jednak już stwierdzić, że inicjatywa jej powołania była trafna, a udział w realizacji polityki ekologicznej państwa znaczący.

   Wszystkim tym, którzy przyczynili się do sukcesu Polskiej Izby Ekologii, w tym członkom kolejnych Rad Izby, Zarządowi kierowanemu prawie od początku przez prezesa Grzegorza Pasiekę, pracownikom i współpracownikom, serdecznie dziękuję za wspólną pracę. Czas na nowe cele i wyzwania.
 

   Misją Polskiej Izby Ekologii na następne lata powinno być dalsze skuteczne reprezentowanie zrzeszonych w niej członków, pozyskiwanie nowych, organizowanie ich do takiego modelu biznesu, gdzie ochrona środowiska jest traktowana jako czynnik sukcesu, poprawa wizerunku firmy na rynku i źródło przewagi konkurencyjnej. Izba musi jeszcze aktywniej włączać się w realizację polityki ekologicznej państwa, w tworzenie dobrego prawa ochrony środowiska i wypracowanie nowych mechanizmów ekonomiczno-finansowych.
 

   Aby było to możliwe, muszą nastąpić konieczne zmiany strukturalno-organizacyjne, gwarantujące między innymi stabilne źródła finansowania działalności oraz dostosowanie aktywności, form i metod pracy do zmieniającego się otoczenia.
 

Czesław Śleziak
Ekologia nr 3/91/2019